സര്‍വ്വാധിപത്യത്തിന്റെ ദൃശ്യരൂപകം
ആധുനിക അല്‍ബേനിയന്‍ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും ഭീകര കാലമായിരുന്ന എന്‍വര്‍ ഓജയുടെ കമ്യൂണിസ്റ്റ് നാളുകളില്‍, സര്‍വ്വാധിപത്യത്തിന്റെ ഇരയും സാക്ഷിയും പുരാവൃത്തകാരനുമായി ജീവിച്ച വ്യക്തിത്വമായിരുന്നു ഇസ്മയില്‍ കദാരെ എന്ന വലിയ എഴുത്തുകാരന്‍. സര്‍വ്വാധിപത്യത്തിന്റെ നനാപ്രകാരങ്ങളും അവയുടെ പ്രകടിത രൂപങ്ങളും ഐറണിയുടെയും സര്‍ക്കാസത്തിന്റെയും അകമ്പടിയുള്ള പാരബിളുകളിലൂടെയും തനതു ശൈലിയിലുള്ള കാഫ്കെയസ്ക് മിസ്റ്ററികളിലൂടെയും മിത്തും ചരിത്രവും ഫാന്റസിയും ഭ്രമകല്‍പ്പനകളും മാജിക്കല്‍ റിയലിസവും ഇടകലരുന്ന കുറെയേറെ നോവലുകള്‍, കവിതകള്‍, നിശിതമായ രാഷ്ട്രീയ ലേഖനങ്ങള്‍ വരെയുള്ള അതിവിപുലമായ തന്റെ എഴുത്തിലൂടെ അദ്ദേഹം ആവിഷ്കരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഓര്‍വെല്‍, കാഫ്‌ക തുടങ്ങിയ മഹാമേരുക്കളോടൊപ്പം ലോകസാഹിത്യത്തില്‍ ഇടംപിടിക്കുന്ന കദാരെയുടെ കൃതികളില്‍ അതിപ്രധാനമാണ് The Pyramid എന്ന,1980-കളുടെ മധ്യത്തില്‍ എഴുതിത്തുടങ്ങിയെങ്കിലും കമ്യൂണിസ്റ്റ് ഭരണം അപചയപ്പെട്ടു തുടങ്ങിയ ശേഷം1991-ല്‍ മാത്രം പുറത്തിറങ്ങിയ നോവല്‍.
നോവലിലേക്ക്:
ബി സി 2600-ല്‍ ഫറോവയയിരുന്ന
ചിയോപ്സിന്റെ ഭരണത്തുടക്കത്തോടെയാണ് നോവല്‍ ആരംഭിക്കുന്നത്. പുതുതായി
അധികാരത്തിലെത്തുന്ന ഫറോവ,
പുരോഗമനോന്മുഖമായ ഒരു തീരുമാനം പ്രഖ്യാപിക്കുന്നു: ഇനിമുതല്‍ പിരമിഡുകള്‍ നിര്‍മ്മിക്കുകയോ
മൃഗബലികള്‍ നടത്തുകയോ അരുത്. എന്നാല്‍, ആ തീരുമാനം
പുനപ്പരിശോധിക്കണം എന്ന് അഭ്യര്‍ഥിക്കുന്ന ഉപദേശകര്‍,
പിരമിഡുകള്‍ ജീവിതസ്മാരകങ്ങള്‍ മാത്രമല്ല, അധികാരത്തിന്റെ
പ്രതീകം കൂടിയാണ് എന്ന് അദ്ദേഹത്തെ ഉപദേശിക്കുന്നു. ദാരിദ്ര്യമോ നൈലിലെ പ്രളയമോ
പകര്‍ച്ചവ്യാധികളോ പോലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളെക്കാളേറെ ഭയപ്പെടേണ്ടത് പ്രജകള്‍ക്കിടയില്‍
ക്ഷേമം കൂടുന്നതിനെയാണെന്നും, അത് അധികാരത്തെ ചോദ്യം
ചെയ്യുന്ന സ്വാതന്ത്ര്യബോധത്തിന് വഴിമരുന്നിടും എന്നും അതുകൊണ്ട് അമിതമായ
ഐശ്വര്യത്തിന് തടയിടാന്‍ വിഭവങ്ങളെ ഊറ്റുകയും പ്രജകളെ അമിതാധ്വാനത്തിന്റെ
കുരുക്കില്‍ പെടുത്തുകയും വേണമെന്നും അവര്‍ ചിയോപ്സിനെ ബോധ്യപ്പെടുത്തുന്നു. പിരമിഡില്ലാതെ
ഫറോവയില്ല, ഫറോവയില്ലാതെ വ്യവസ്ഥയും. അതുകൊണ്ട് പിരമിഡ് നിര്‍മ്മിച്ചേ
ഒക്കൂ. ഒടുവില്‍ ചിയോപ്സ് അത് സമ്മതിക്കുന്നു;
എന്നുതന്നെയല്ല, പില്‍ക്കാലം, ഈ നാലു സഹ്സ്രാബ്ദവും
മനുഷ്യനിര്‍മ്മിതിയിലെ ഏറ്റവും ഉയര്‍ന്നതായി നിലക്കൊണ്ട ആ ഒന്നിന്റെ നിര്‍മ്മാണത്തിനു
ഉത്തരവിടുകയും ചെയ്യുന്നു. അതാണ് ഗിസായിലെ പിരമിഡ്.
എന്നാല്‍, നിര്‍മ്മാണം ആരംഭിക്കുന്നതോടെ അഭ്യൂഹങ്ങളും തുടങ്ങുകയാണ്: പിരമിഡിനെയും ചിയോപ്പിനെയും ഏതോ ശാപത്തില്‍ പെടുത്താനുള്ള ഒരു ഉപജാപം നടക്കുന്നുണ്ട്. സത്യമാമറ്റുചില അഭ്യൂഹങ്ങള്‍ പ്രകാരം, ഏതൊക്കെയോ തൊഴിലാളികള്‍ പിരമിഡിനകത്തെ രഹസ്യ ഇടനാഴികളെയും അറകളെയും കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങള്‍ ശത്രുക്കള്‍ക്ക് ചോര്‍ത്തിനല്കാന്‍ പദ്ധതിയിടുന്നുണ്ട്.സത്യമായാലും അല്ലെങ്കിലും അത് തടഞ്ഞേ പറ്റൂ എന്നത് രാജ്യതന്ത്രമാണ്. പ്രസ്തുത ഉദ്ദേശത്തോടെ ചിയോപ്പ് നല്‍കുന്ന ഉത്തരവു പ്രകാരം നടത്തപ്പെടുന്ന അന്വേഷണത്തിന്റെ ഭാഗമായി കുഴിക്കുന്നവരും കല്ലുവെട്ടുന്നവരുമായ തൊഴിലാളികള്‍ വരെ വളഞ്ഞുപിടിക്കപ്പെടുന്നു. കൂട്ടത്തില്‍ പിരമിഡിന്റെ മുഖ്യശില്‍പ്പിയും മുഖ്യ കൊട്ടാര പുരോഹിതനുംപെടും. രഹസ്യ അറസ്റ്റുകളും പീഡനങ്ങളും സംബന്ധിച്ച വാര്‍ത്തകള്‍ വന്നുതുടങ്ങുന്നതോടെ മുഴുവന്‍ ഇജിപ്തിലും മൌനം പടരുന്നു. ഭയത്തിലും വീറില്ലാത്ത അധ്വാനത്തിലുമായി മരവിച്ചുപോയ നാട്ടുകാര്‍ നിശ്ശബ്ദരാകുന്നു. ദേശത്താകെ ഒരുതരം ചകിതാവസ്ഥയും ഭയജന്യമായ വ്യവസ്ഥാപിതത്വവും നടപ്പാകുന്നു. എന്നാല്‍ അതോടൊപ്പം ദേശീയ സുരക്ഷ, പരമാധികാരം തുടങ്ങിയ പാരനോയയും ഭ്രാന്തും ദേശത്തെ പിടിമുറുക്കുന്നു. പിരമിഡിന്റെ നിരകളുടെ എണ്ണം, പതിവിനു വിപരീതമായി മുകളില്‍ നിന്ന് താഴോട്ടു എണ്ണണമെന്ന രാജശാസന വലിയ അങ്കലാപ്പാണ് സൃഷ്ടിക്കുന്നത് മുകളറ്റം പണിതീര്‍ന്നിട്ടില്ലാത്തതു കൊണ്ട് ഏതു വരിയാണ് പണിയുന്നത് എന്ന് കണക്കെടുക്കുക ദുസ്സധ്യമാകുന്നു. എവിടെയാണ് ശാപകാരണമായ കളങ്കം എന്ന് തിട്ടപ്പെടുത്തുക അസാധ്യമാകുന്നു. നിര്‍മ്മിതിക്കിടെ ചെറുതും വലുതുമായ അപകടങ്ങളില്‍ പൊലിഞ്ഞുപോകുന്ന അടിമത്തൊഴിലാളികള്‍ വെറും അക്കങ്ങളായി ഒടുങ്ങുന്നതു കദാരെ വിവരിക്കുന്നുണ്ട്. നാടിനെയും നാട്ടുകാരെയും അക്ഷരാര്‍ത്ഥത്തിലും പ്രതീകാത്മകമായും പിരമിഡ് അടിപ്പെടുത്തുകയാണ്.
കദാരെ: സര്‍വ്വാധിപത്യത്തിന്റെ
പുരാവൃത്തകാരന്‍
കദാരെയുടെ നിതാന്തപ്രമേയത്തിന്റെ ഏറ്റവും സമ്പൂര്‍ണ്ണമെന്നു പറയാവുന്ന ആവിഷ്കാരമായി ഈ നോവല്‍ പരിണമിക്കുന്നത് കാണാനാകും. ഭാഷാപ്രയോഗത്തിലെ ബോധപൂര്‍വ്വമായ പൌരാണികത, പാത്രാവിഷ്കാരത്തിലെ ആദിരൂപസ്വഭാവം, പ്രതീകാത്മകമായ കാലഘടന, തുടങ്ങിയ തന്ത്രങ്ങളിലൂടെ, പൌരാണിക ഇജിപ്ത്യന്‍ പശ്ചാത്തലത്തിന്റെ മറ പിടിച്ച് കമ്യൂണിസ്റ്റ് അല്‍ബേനിയയുടെ നിശിതമായ ആലിഗറി സൃഷ്ടിക്കുകയാണ് കദാരെ. എന്നാല്‍, അത് ഫറോവാനിക് ഇജിപ്ത്യന്‍/ കമ്യൂണിസ്റ്റ് അല്‍ബേനിയന്‍ യാഥാര്‍ത്ഥ്യം മാത്രമല്ലെന്നും, ലോകത്തെങ്ങും ഏതുകാലത്തും സംഭവിച്ചിട്ടുള്ള സമാന സര്‍വ്വാധിപത്യ ഭരണക്രമങ്ങളുടെ നേര്‍ച്ചിത്രം തന്നെയാണെന്നും നോവല്‍ കൃത്യമായും സ്ഥാപിക്കുന്നുമുണ്ട്. നാലായിരം കൊല്ലത്തിന്റെ അന്തരമുള്ള രണ്ടു കാലഘട്ടങ്ങളെ, സര്‍വ്വാധിപത്യത്തിന്റെ പഴക്കങ്ങളില്‍ രണ്ടു ധ്രുവങ്ങളായും എങ്കിലും സമാനമായും ദര്‍ശിക്കുന്നതിലൂടെ, അവക്കിടയിലും, ഇനി ഭാവിയിലും അതെല്ലാം ആവര്‍ത്തിക്കുക തന്നെ ചെയ്യുമെന്ന അമിതാധികാര പ്രയോഗങ്ങളുടെ ചാക്രികതയാണ് നോവലിസ്റ്റ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. നോവലന്ത്യത്തിലെ അധ്യായത്തില്‍, ചിയോപ്സിന്റെ പിരമിഡിന് അവലക്ഷണം പിടിച്ച പാരഡിയായി തിമൂര്‍ തീര്‍ത്ത തലയോട്ടികളുടെ പിരമിഡ് വിവരിക്കപ്പെടുന്നതും, അതാണ് ഇജ്പ്തിലെ പിരമിഡിനെക്കാള്‍ ശ്രേഷ്ടമെന്ന് തിമൂര്‍ അഭിമാനിക്കുന്നതും തന്റെ പിന്‍ഗാമികള്‍ക്കും ഇതര മേധാവികള്‍ക്കും സമനമായവ സൃഷ്ടിക്കാന്‍ പ്രചോദനമാകുന്നതും കദാരെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നത്, സര്‍വ്വാധിപത്യത്തിന്റെ വിനാശകത അതിന്റെ വീര്യം കാലങ്ങളിലൂടെ വര്‍ദ്ധിപ്പിച്ചേയുള്ളൂ എന്ന ചരിത്രസത്യം അടിവരയിടുന്നു. ഇജിപ്തും അല്‍ബേനിയയയും എന്ന ചരിത്രപ്പഴമ, സമകാലികത എന്ന രണ്ടു ഘടകങ്ങളുടെ സര്‍വ്വാധിപത്യ സമവാക്യത്തിലേക്ക് അതേ ദുഷ്ടതയുടെ സാര്‍വ്വത്രികത എന്ന കൂടുതല്‍ വലിയ മൂന്നാമത്തെ ഘടകത്തെ ചേര്‍ത്തുവെക്കുകയാണ്‌ കദാരെ. സ്റ്റാലിന്റെ പഞ്ചവത്സര പദ്ധതികളും മാവോയുടെ മഹത്തായ കുതിച്ചുചാട്ടവും (Mao’s Great Leap Forward) പോലുള്ള ചരിത്രഘട്ടങ്ങള്‍ മുതല്‍ ഹോളോകോസ്റ്റ് കോണ്‍സെന്‍ട്രേഷന്‍ ക്യാമ്പുകള്‍, പോള്‍പോട്ടിന്റെതു പോലുള്ള കൊലയറകള്‍ തുടങ്ങി ആധുനിക ചരിത്രത്തില്‍ പ്പോലും ഈ സമാനതകൾ പ്രകടമാണ്, അവിടെ മനുഷ്യത്വരഹിതമായ അധ്വാനവും പ്രചാരണവും അധികാരം ഉറപ്പിക്കാനുള്ള ഉപകരണങ്ങളായിരുന്നു.
സമ്പൂര്‍ണ്ണ ഏകാധിപത്യ ആശയങ്ങളില്‍ അപാകതകളുണ്ട് എന്ന ചിന്തയ്ക്ക് ഇടം നല്‍കുന്ന വിധത്തില്‍ ഫറോവ തന്നെ ആദ്യഘട്ടത്തില്‍ നല്‍കുന്ന പുരോഗമന സ്വാതന്ത്ര്യബോധം ഇജിപ്തുകാരെ ചോദ്യം ചെയ്യാന്‍ പ്രാപ്തരാക്കിയപോലെ, അഥവാ അങ്ങനെ കരുതാന്‍ കൊട്ടാര ഉപദേശകര്‍ക്ക് ന്യായമുണ്ടാക്കിയപോലെ, കദാരെയുടെ പുസ്തകം പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വർഷമായ 1991 ആവുമ്പോഴേക്കും അൽബേനിയൻ കമ്മ്യൂണിസം ദുർബലമായാത്, ആ നാട്ടുകാര്‍ക്ക് മറ്റൊരു തരത്തിലുള്ള ജീവിതസാധ്യതയുടെ പ്രതീക്ഷ നൽകി. എന്നാല്‍, സര്‍വ്വാധിപത്യങ്ങളുടെ ചാലകനിയമങ്ങളില്‍ സ്വാതന്ത്ര്യസാധ്യത എന്ന ആശയം ഏട്ടിലെ പശു മാത്രമായിരുന്നു, എക്കാലത്തും. പരിഷ്കരണവാദികളായ നേതാക്കൾപ്പോലും അഴിമതിക്കും അധികാരഭ്രാന്തിനും വഴങ്ങുകയും അടിച്ചമർത്തൽ ലഘൂകരിക്കുന്നതിനു പകരം അത് നിലനിർത്തുകയും മുമ്പില്ലാത്തവിധം തീവ്രമാക്കുകയും ചെയ്യുന്ന വ്യവസ്ഥാപിത സമ്മർദ്ദങ്ങളുടെയും സ്വേച്ഛാധിപത്യത്തിന്റെയും ചാക്രിക സ്വഭാവവും നോവൽ പരിശോധിക്കുന്നു. വലിയ ആശയങ്ങളോടെ തുടങ്ങിയ ചിയോപ്സ് ഏറ്റവും വലിയ പിരമിഡിന്റെ സൃഷ്ടാവായപോലെ, തൊഴിലാളിവര്‍ഗ്ഗ മോചനമൊക്കെ സ്വപ്നം കണ്ട സോഷ്യലിസ്റ്റ് ഭരണങ്ങള്‍ നിപതിച്ച ഭീകരതയുടെ ഐറണിയാണ് ഇവിടെ ഉന്നയിക്കപ്പെടുന്നത്‌.
പിരമിഡ്: അധികാരപ്രമത്തതയുടെ
രൂപം
പിരമിഡ് പോലെയുള്ള വമ്പന്‍പദ്ധതികൾ
അധികാരം ഉറപ്പിക്കുന്നതിനും അതിനാവശ്യമായ സാര്‍വത്രിക ഭയം
ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനുമുള്ള ഉപകരണങ്ങളായി മാറുകയാണ്. ഒരുവശത്ത്‌ ഭരണാധികാരിയുടെ അനശ്വരതയെ
പ്രതീകപ്പെടുത്തുന്ന അത്തരം പദ്ധതികള്‍, രാജകീയ അഭിലാഷങ്ങളുടെയും അവയ്ക്ക് നല്‍കപ്പെടുന്ന മാനുഷിക വിലയുടെയും അസംബന്ധവും
വ്യക്തമാക്കുന്നു. പിരമിഡ് നിർമ്മിക്കാനുള്ള ചിയോപ്സിന്റെ തീരുമാനം സര്‍വ്വാധിപത്യ
ഭരണകൂടങ്ങളുടെ മനുഷ്യത്വരഹിതമായ വമ്പന്‍ പദ്ധതികൾക്ക് സമാന്തരമാണ് എന്നുമാത്രംമല്ല, അത് സര്‍വ്വാധിപത്യത്തിന്റെ ഘടനാപരമായ പ്രതീകവുമായിത്തീരുന്നതും നോവലില്‍
വ്യക്തമാണ്‌. പിരമിഡ് ഘടന തന്നെ സമഗ്രാധിപത്യത്തിന്റെ ശ്രേണീബദ്ധഘടനയുടെ
ദൃശ്യരൂപമായി മാറുന്നു. അതിന്റെ ജ്യാമിതീയ പൂർണ്ണത ഏകാധിപത്യ ഭരണകൂടങ്ങളുടെ
ഉട്ടോപ്യൻ ആശയങ്ങളുടെ സാങ്കല്‍പ്പിക പൂര്‍ണ്ണതയെ പ്രതീകപ്പെടുത്തുന്നു. പിരമിഡിനായി
ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്ന ഒരേ രൂപത്തില്‍ പരുവപ്പെടുത്തിയ ബ്ലോക്കുകള്‍, ജനാധിപത്യ
സമൂഹങ്ങളുടെ മുഖമുദ്രകളായ വ്യക്തിത്വത്തിന്റെയും സ്വാഭാവികതയുടെയും നേരെ എതിര്‍ച്ചിത്രമായ
ഏകശിലാ പ്രകൃതത്തിന്റെ ചിഹ്നമാണ്. കൂടാതെ, പിരമിഡിന്റെ
യുക്തിരഹിതവും അവ്യക്തവും മനസ്സിലാക്കാൻ കഴിയാത്തതുമായ പ്രകൃതം, സ്വേച്ഛാധിപത്യത്തിന്റെ സ്വഭാവത്തെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു, അവിടെ സ്വേച്ഛാധിപതിക്കും അയാളുടെ സില്‍ബന്തികള്‍ക്കും മാത്രമേ ഭരണകൂട
നയങ്ങളുടെ ഉള്ളുകള്ളികള്‍ അറിയാനാകൂ. പ്രജകള്‍ എന്നും അടിയാളരായി തുടരുന്നുവെന്നും, ചോദ്യം ചെയ്യലോ, ഭരണകൂട തന്ത്രങ്ങളെ മനസ്സിലാക്കല്‍
പോലുമോ, അവരുടെ പരിധിയില്‍ വരുന്നില്ലെന്നും അവരുടെ
അധ്വാനവും ദുരിതങ്ങളും അനുസ്യൂതം തുടരുമെന്നും അത് ഉറപ്പുവരുത്തുന്നു.
ചിയോപ്സിനെ ഒരു ക്രൂരനായ
സ്വേച്ഛാധിപതിയായി വിശേഷിപ്പിച്ച ഹെറോഡൊട്ടസിനെ പിന്തുടര്‍ന്ന്, വ്യക്തി എന്നതിലേറെ, സര്‍വ്വാധിപത്യത്തിന്റെ
ആദിരൂപമായി അദ്ദേഹത്തെ അവതരിപ്പിക്കുകയാണ് കദാരെ. സാർവത്രിക സ്വേച്ഛാധിപത്യ പ്രതീകമായ
ഭരണാധികാരിയുടെ മനഃശാസ്ത്രത്തിലാണ് കദാരെയുടെ താല്പര്യം. തുടക്കത്തില്‍,
ഭരണരംഗത്ത്‌ പുരോഗമനാത്മക ശ്രമങ്ങളില്‍ ബദ്ധശ്രദ്ധനായ ഫറോവയായി
ചിത്രീകരിക്കപ്പെടുന്ന ചിയോപ്സ്, ഉപദേശകരുടെ സ്വാധീനത്തില്‍പെടുന്നതോടെ അതൊക്കെ
വെറും യൗവ്വനസഹജമായ ആദര്‍ശപരതയായിരുന്നു എന്നു കയ്യൊഴിയുകയും അതിവേഗം
ഏകാധിപത്യത്തിന്റെ അങ്ങേയറ്റത്തെ മാതൃകയായി അധപ്പതിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ലോകത്തിലെ എക്കാലത്തെയും ഏറ്റവും വലിയ പിരമിഡ് നിര്‍മ്മാണം
അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഭിനിവേശമായിമാറുകയും, അതദ്ദേഹത്തെ
മെഗലോമാനിയയിലേക്കും തന്റെ ജനങ്ങളോടുള്ള വിദ്വേഷത്തിലേക്കും നയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
അധികാരഭ്രാന്ത് ജനങ്ങളില്‍നിന്നും ഒറ്റപ്പെടുത്തുന്നു. പില്‍ക്കാലം, എൻവർ ഹോജ ഉൾപ്പെടെയുള്ള നിരവധി ചരിത്രവ്യക്തികളുടെ മാനസിക അസ്ഥിരതയും ഉപജാപക
സമ്മർദ്ദങ്ങളും അടയാളപ്പെടുത്തിയ സ്വേച്ഛാധിപത്യത്തിലേക്കുള്ള അതേ പതനമാണ് അദ്ദേഹത്തില്‍
സംഭവിക്കുന്നത്‌. നിശ്ശബ്ദനായ ചിയോപ്സിന്റെ ദ്വിമാന സ്വഭാവം ഒരുവളേ, സ്ഫിങ്ക്സിനെ അനുസ്മരിപ്പിക്കുന്നു: കേവല ശക്തിയുടെ നിഗൂഢവും
അവ്യക്തവുമായ പ്രകൃതം. ചിയോപ്സില്‍ വന്നുകൂടുന്ന, സമഗ്രാധിപത്യ നേതാക്കളെ
പിടികൂടുന്ന പാരനോയയിലും അതുമൂലം നടപ്പിലാക്കപ്പെടുന്ന ‘ശുദ്ധീകരണ’ങ്ങളിലും (purges) ഇത് കാണാം. ഗൂഢാലോചനകൾ സംബന്ധിച്ച അഭ്യൂഹങ്ങള്‍, പിരമിഡിന്റെ
രഹസ്യങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കാനെന്ന പേരിലുള്ള അതിക്രമങ്ങൾ, പ്രധാന
പുരോഹിതൻ, മുഖ്യ വാസ്തുശില്പി, പ്രവിശ്യാ
അധികാരികൾ, മുഖ്യമേസൺമാർ എന്നിവര്‍പ്പോലും ഉന്മൂലനം
ചെയ്യപ്പെടുന്ന ‘ശുദ്ധീകരണങ്ങൾ’- എൻവർ ഓജയുടെ കീഴിലുള്ള അധികാരപ്രയോഗങ്ങളിലും
ഇതൊക്കെ പ്രകടമായിരുന്നു. ചിയോപ്‌സിന് പിന്നിൽ ഭരണത്തില്‍ രണ്ടാമനായിരുന്ന മുഖ്യ
പുരോഹിതൻ ഹെമിനുവിന്റെ ദുരന്തത്തിനു സമാന്തരമായിരുന്നു അൽബേനിയൻ പ്രധാനമന്ത്രി
മെഹ്‌മെത് ഷെഹുവിന്റെ ദുര്‍വ്വിധിയും. സര്‍വ്വാധിപത്യം നിതാന്തമാക്കുന്നതില്‍
ഉപദേശകരുടെയും ബ്യൂറോക്രസിയുടെയും പങ്ക് എന്നവിഷയം ഇത്രയുംവ്യക്തമായി സമീപിക്കുകയും
ചരിത്രബന്ധിയായും കാലാതീതമായും അവതരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന കൃതികള്‍ അപൂര്‍വ്വമാണ്
എന്നതും കദാരെയുടെ നോവലിനെ വേറിട്ടുനിര്‍ത്തുന്നു. ബ്യൂറോക്രസിക്ക് ഒരു ഭരണാധികാരിയുടെ
പ്രാരംഭ ഉദ്ദേശ്യങ്ങളെ എങ്ങനെ വളച്ചൊടിക്കാമെന്നും, വരുത്താമായിരുന്ന
പരിഷ്കരണത്തെ അടിച്ചമർത്തൽ നയങ്ങളാക്കി മാറ്റാമെന്നും ഈ സമ്മര്‍ദ്ദതന്ത്രങ്ങള്‍
വ്യക്തമാക്കുന്നു. അൽബേനിയയിലെ സ്വേച്ഛാധിപത്യ ഉപദേഷ്ടാക്കളും സംവിധാനങ്ങളും
തൽസ്ഥിതി (status quo) നിലനിർത്താൻ അടിച്ചമർത്തൽ
ശാശ്വതമാക്കിയ രീതികൾ കദാരെ നേരിട്ടനുഭവിച്ചതാണ്. ഭൗതിക
പൈതൃകങ്ങളിലൂടെയുള്ള അമർത്യതയെക്കുറിച്ചുള്ള കാദരെയുടെ പ്രതീകാത്മക വിമർശനം, ഡിജിറ്റൽ സ്ഥിരതയും പാരിസ്ഥിതിക പ്രതിസന്ധികളും
അടയാളപ്പെടുത്തിയ ഒരു കാലഘട്ടത്തിൽ പുതിയ പ്രസക്തി നേടുന്നു. അധികാരം, ചൂഷണം, പൈതൃകങ്ങളുടെ
ആത്യന്തിക നശ്വരത തുടങ്ങിയ ബാലാബലങ്ങളുടെ തീക്ഷ്ണമായ ഒരാഖ്യാനമായി കദാരെയുടെ കൃതി
നിലക്കൊള്ളുന്നു.
ഡിക്റ്റേറ്റർ നോവല്‍:
ഏകാധിപത്യത്തത്തിന്റെ സങ്കീര്‍ണ്ണതകളെ
ശക്തനായ ഒരു കേന്ദ്രകഥാപാത്രത്തിലൂടെ വീക്ഷിക്കുന്ന, ‘സ്വേച്ഛാധിപതി നോവല്‍’, അടിസ്ഥാനപരമായി ഒരു ലാറ്റിന്‍ അമേരിക്കന്‍
സാഹിത്യ പ്രതിഭാസം ആണെങ്കിലും, ഇതര ലോകസഹിത്യത്തിലും അതിന്റെ
പ്രഭാവം കാണാനാകും. ഏകാധിപതിയുടെ പ്രകൃതങ്ങള്‍, സമൂഹത്തില്‍
അയാളുടെ ഭരണത്തിന്റെ പ്രതിഫലനം, അധികാര ഘടനയെയും അതില്‍
എഴുത്തുകാരന്റെ പങ്കിനെയും കുറിച്ച് അന്യാപദേശ
രീതി ഉപയോഗിച്ചു നടത്തുന്ന വമാര്‍ശനം തുടങ്ങി ഇത്തരം കൃതികളില്‍ ഒട്ടേറെ
പൊതുസ്വഭാവങ്ങള്‍ നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.
കാദരെയുടെ കൃതിയെ ഒരു
ഡിക്റ്റേറ്റർ നോവലായി കണക്കാക്കാനാകുമെങ്കിലും, ഇവിടെ നോവലിസ്റ്റിന്റെ സമീപനം നേരിട്ടുള്ളതിനേക്കാൾ അന്യാപദേശ
കഥയുടെതാണ്. സ്വേച്ഛാധിപത്യ ശക്തിയുടെ മനഃശാസ്ത്രത്തെയും സംവിധാനങ്ങളെയും
നിശിതമായി നിരീക്ഷിക്കുന്നതാണ് നോവലിന്റെ കേന്ദ്ര പ്രമേയം. ഫറവോ ചിയോപ്സ്
സാർവത്രിക സ്വേച്ഛാധിപതിയുടെ ആദിരൂപം ആയി വര്‍ത്തിക്കുന്നു. തുടക്കത്തിലെ
ആദർശവാദത്തിൽ നിന്ന് അധികാരഭ്രാന്തിലേക്കും ക്രൂരതയിലേക്കുമുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ
അപചയം, ചരിത്രത്തിലെ സ്വേച്ഛാധിപതികളായ എൻവർ ഓജ, സ്റ്റാലിൻ, തുടങ്ങിയവരെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. അതേസമയം
പിരമിഡിന്റെ നിർമ്മാണപ്രക്രിയ വീറില്ലാതെ തുടരുന്നത്,
സമഗ്രാധിപത്യത്തിന്റെ അടിച്ചമര്‍ത്തല്‍ സംവിധാനമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു.
അധികാരഭ്രാന്ത്, വ്യവസ്ഥാപിത ‘ശുദ്ധീരണങ്ങള്‍’, ജനതയുടെ അപമാനവീകരണം (paranoia, systemic purges, and the
dehumanization of the masses) തുടങ്ങിയ ഡിക്റ്റേറ്റർ നോവൽ
പാരമ്പര്യത്തിന്റെ കേന്ദ്രപരിഗണനാ വിഷയങ്ങളെത്തന്നെയാണ് കാദരെ ഇവിടെ
നിരീക്ഷിക്കുന്നത്. എന്നിരുന്നാലും, സ്വേച്ഛാധിപതിയുടെ
ഏറ്റവും സ്വകാര്യമായ മനോവ്യാപാരങ്ങളില്‍ ഊന്നുന്ന പ്രസ്തുത നോവല്‍ പാരമ്പര്യത്തില്‍
നിന്നു വ്യത്യസ്തമായി, ഇവിടെ ജനതയുടെ കൂട്ടായ ദുരിതങ്ങളിലാണ്
നോവലിസ്റ്റിന്റെ ഊന്നല്‍. ചിയോപ്സിനെ വ്യക്തിത്വമുള്ള കഥാപാത്രമെന്ന നിലയില്‍
ആഴത്തില്‍ പഠിക്കുന്നതിനുപകരം, ദ്വിമാനതയിലാണ് നോവലിസ്റ്റ്
അവതരിപ്പിക്കുന്നത്‌.
ഡിക്റ്റേറ്റർ നോവല്‍
പാരമ്പര്യത്തിലെ ഇതരകൃതികളുമായി ചേര്‍ത്തുവായിക്കാനാകും കദാരെയുടെ കൃതിയെ. മാര്‍ക്കേസിന്റെ
The Autumn of the Patriarch, യോസയുടെ The
Feast of the Goat എന്നിവയുമായി
പ്രമേയപരമായ സാദൃശ്യങ്ങള്‍ ഇവിടെ കാണാം. എകാധിപതികളെ കീഴ്പ്പെടുത്തുന്ന
ഒറ്റപ്പെടല്‍, പാരനോയ തുടങ്ങിയ പ്രകൃതങ്ങളില്‍ ഇത്
വ്യക്തമാണ്‌. മാര്‍ക്കേസിന്റെ കുലപതിയെപ്പോലെ തന്റെ താന്‍പോരിമയില്‍ (megalomania) ജനങ്ങളില്‍നിന്ന് ഒറ്റപ്പെടുന്ന ചിയോപ്സ്, യോസയുടെ റാഫേല്‍ ട്രുഹിയോയെ പോലെ അധികാരത്തിന്റെ ആത്മദൂഷണത്തിനു
(corrupting influence) അതിവേഗം ഇരയാവുകയും ചെയ്യുന്നു.
അഗുസ്തോ റോവ ബാസ്തോസിന്റെ ‘ഞാന്‍, പരമോന്നതന്‍ (I,
the Supreme) ആണ് ഓര്‍മ്മിക്കാവുന്ന
മറ്റൊരു കൃതി. ഭാഷയെ തന്ത്രപൂര്‍വ്വം ഉപയോഗിക്കുന്നതിലും ഏകാധിപത്യ ചെയ്തികള്‍ക്ക്
ആചാരബദ്ധത നല്‍കുന്നതിലും ചിയോപ്സിന്റെ രാജശാസനങ്ങള്‍, ബാസ്തോസിന്റെ പരമോന്നതന്റെ
മുന്‍ഗാമിയാണ്. ങ്ഗൂഗി വാ തിയോങ്ഓയുടെ The Wizard of the Crow അതിരൂക്ഷമായ സറ്റയര്‍ ഉപയോഗിച്ചുള്ള
എകാധിപത്യവിമര്‍ശനത്തില്‍ കദാരെയുടെ പതിഞ്ഞ അന്യാപദേശഭാവത്തിന്റെ എതിരറ്റത്താണ്
എന്നും കാണാം.
കുറേക്കൂടി വിശാലമായ തലങ്ങളില്‍, ഓര്‍വെല്ലിന്റെ 1984, ചിനുവ അച്ചബെയുടെ Anthills of the Savannah തുടങ്ങിയ കൃതികളുമായി നോവലിനെ ചേര്‍ത്തുവെക്കാനാകും. അടിച്ചമര്‍ത്തലിന്റെ
വ്യവസ്ഥാപിത പ്രയോഗരീതികള്‍, സര്‍വ്വാധിപത്യം മനുഷ്യരെ മനുഷ്യരില്‍
താഴെയുള്ളവരാക്കുന്ന രീതികള്‍ തുടങ്ങിയവയില്‍ ഈ സമാനതകള്‍ പ്രകടമാണ്. ബിഗ്‌
ബ്രദറിന്റെ ഓഷ്യാനിയയിലും ചിയോപ്സിന്റെ ഇജിപ്തിലും ഒരുപോലെ ആളുകളുടെ
വ്യക്തിത്വമെന്നത് അടിച്ചമര്‍ത്തപ്പെടുന്നു. അച്ചബെ നോവലിലാകട്ടെ, സര്‍വ്വാധിപത്യത്തിന്റെ കൂടുതല്‍ ആഴത്തിലുള്ള സാമൂഹിക പ്രമേയങ്ങളില്‍
സാമ്യങ്ങള്‍ പ്രകടമാണ്. അല്‍ബേനിയയുടെ സ്റ്റാലിനിസ്റ്റ് ‘ശുദ്ധീകരണ’ങ്ങളും, അച്ചബെ
നോവലിലെ കങ്കാന്‍ (Kangan) പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്ന പോസ്റ്റ്‌കൊളോണിയല്‍ ആഫ്രിക്കയുടെ
സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തര പ്രതീക്ഷകളുടെ തകര്‍ച്ചയും സാം പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്ന
എകാധിപത്യങ്ങളുടെ വളര്‍ച്ചയും തമ്മിലുള്ള സാമ്യങ്ങള്‍ സൂക്ഷ്മവായന
ആവശ്യപ്പെടുന്നു.
പിരമിഡിനെ സര്‍വ്വാധിപത്യത്തിലെ
ശ്രേണീബദ്ധമായ അടിച്ചമര്‍ത്തലിന്റെ കാണാവുന്ന രൂപകമായി (visual metaphor) അവതരിപ്പിച്ചതാണ് ഡിക്റ്റേറ്റർ
നോവല്‍ പാരമ്പര്യത്തിലേക്ക് കദാരെ നല്‍കിയ സുപ്രധാന സംഭാവന. അതുവഴി, നിയതമായ ചരിത്ര/ ഭൌമിക (historical and geographical) സന്ദര്‍ഭങ്ങള്‍ക്കപ്പുറം പ്രതീകാത്മക/ അന്യാപദേശ സ്വഭാവമുള്ള വിമര്‍ശനങ്ങളെ
കൂടി ഉള്‍കൊള്ളാന്‍ പാകത്തില്‍ ഴോനറിന്റെ സാധ്യതകളെ കദാരെ കൃതി
വിപുലപ്പെടുത്തുന്നു.
അവലംബം:
1. Xhinaku, Ervin & Pema, Olsa. (2015). ‘ISMAIL
KADARE’S THE PYRAMID AS A MULTI-LAYERED ALLEGORY OF TOTALITARIANISM’, Proceedings of SOCIOINT15- 2nd
International Conference on Education, Social Sciences and Humanities, 8-10 June 2015- Istanbul, Turkey
2. Xhinaku, Ervin & Pema, Olsa. (2015). The Myth of the Totalitarian
Leader in George Orwell’s 1984 and Ismail Kadare’s The Palace of Dreams.
Mediterranean Journal of Social Sciences. 6. 10.5901/mjss.2015.v6n6s2p150.
3.
Raducanu, Adriana. ‘The Tomb of the Reluctant Tyrant: Uncanny Imaginings of
Totalitarianism in Ismail Kadare’s The Pyramid’, https://www.academia.edu/44653349/.
Accessed 25.01.2025
No comments:
Post a Comment