The Time of the Hero by Mario Vargas Llosa/ Lysander Kemp.

 അധികാരവും സ്ഥാപനവല്കൃത ജീര്‍ണ്ണതയും:

ഹൂലിയോ കോര്‍ത്തസാര്‍ (അര്‍ജന്റിന), കാര്‍ലോസ് ഫ്യൂയെന്തസ് (മെക്സിക്കോ), ഗബ്രിയേല്‍ ഗാര്‍സ്യാ മാര്‍ക്കേസ് (കൊളംബിയ) എന്നിങ്ങനെ ‘ലാറ്റിന്‍ അമേരിക്കന്‍ ബൂം’ എന്നറിയപ്പെട്ട സാഹിതീയ പ്രതിഭാസത്തിലെ നാല്‍വര്‍ സംഘാംഗം (‘the Big Four of Latin American Boom’)എന്ന നിലയില്‍, തന്റെ സമകാലികര്‍ക്കിടയില്‍ മാരിയോ വാര്‍ഗാസ് യോസ  വേറിട്ടുനില്‍ക്കുന്നത് സര്‍വ്വാധിപത്യ അധികാരം, വൈയക്തിക ചെറുത്തുനില്‍പ്പുകളില്‍ ലീനമായ വൈരുധ്യങ്ങള്‍ എന്നിവയെ നിരന്തര അന്വേഷണങ്ങള്‍ക്കു വിധേയമാക്കുന്നു എന്നതിലാണ്. The Time of the Hero (1963) യിലെ സൈനിക സ്കൂള്‍ മുതല്‍, Conversation in the Cathedral (1969) എന്ന നോവലിലെ അടിച്ചമര്‍ത്തല്‍ രീതിയുള്ള ബ്യൂറോക്രസിയിലൂടെ  The Feast of the Goat (2000) ലെ പേടിസ്വപ്നാന്തരീക്ഷമുള്ള ഏകാധിപത്യത്തിന്റെ ആവിഷ്കാരത്തിലൂടെയെല്ലാം യോസ അന്വേഷിക്കുന്നത് അടിച്ചമര്‍ത്തലിന്റെ സംവിധാനങ്ങള്‍ മാത്രമല്ല, ചെറുത്തുനില്‍ക്കുകയോ സന്ധി ചെയ്യുകയോ ചെയ്യുന്നവരുടെ മനോവ്യാപാരങ്ങള്‍ കൂടിയാണ്.

 

യോസയുടെ പ്രഥമ നോവലായ The Time of the Hero ലിമായിലെ ലിയോന്‍സിയോ പ്രാദോ മിലിട്ടറി അക്കാദമിയുടെ പശ്ചാത്തലത്തില്‍ ഒരു കൂട്ടം കേഡറ്റുകളെ പിന്തുടരുന്നു. സ്ഥാപനത്തിനുള്ളിലെ പതിവായ ഹിംസാത്മകയും നൈതിക അധപ്പതനവും ചേര്‍ന്ന ഒരു കെണിയിലാണ് അവര്‍. സഹകേഡറ്റിന്റെ മരണത്തെ സംബന്ധിച്ച് എല്ലാവരും പുലര്‍ത്തുന്ന മൗനത്തെ ഒരു ഘട്ടത്തില്‍ ഭേദിക്കാന്‍ തയ്യാറാകുന്ന ആല്‍ബര്‍ട്ടോ എന്ന ഹൃദയാലുവായ യുവാവിന്റെ ആത്മസംഘര്‍ഷങ്ങളാണ് നോവലിലെ ഒരു പ്രധാന ശ്രദ്ധാകേന്ദ്രം. അങ്ങനെ ചെയ്യുന്നതിലൂടെ  ആല്‍ബര്‍ട്ടോയെ കാത്തിരിക്കുന്നത് വലിയ നൈതികവിജയമല്ല, മറിച്ച് ആഴത്തില്‍ വേരോടിയ അധികാര ഘടനയ്ക്കു മുന്നില്‍ അയാളുടെ വൈയക്തിക ചെറുത്തുനില്‍പ്പ് പഴാവുന്നതിന്റെയും ഉടമ്പടികളുടെ പൊള്ളജീവിതത്തിലേക്ക് അയാളും പരുവപ്പെടുന്നതിന്റെയും ശൂന്യതയാണ്.

ലിയോന്‍സിയോ പ്രാദോ, പെറൂവിയന്‍ സമൂഹത്തിന്റെ ഒരു മൈക്രോകോസം തന്നെയാണ്. സ്ഥാപനത്തിന്റെ ഘടന തന്നെയും ശ്രേണീബദ്ധ അധികാര സ്വരൂപത്തിന്റെതാണ്. അവിടെ ഹിംസാത്മകത പൗരുഷത്തിലേക്കുള്ള പ്രവേശനമാണ്. കേഡറ്റുകളുടെ ലോകം നീതിയില്ല, മറിച്ച് മൗനവും അധീശത്തവും അടയാളപ്പെടുത്തുന്ന ഒരു അഭേദ്യതയിലാണ് നിലയുറപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്. ‘The Cirlce’ എന്നറിയപ്പെടുന്ന നാല്‍വര്‍ സംഘം, തുടക്കം മുതലേ നടത്തുന്ന ഇടപെടലുകളില്‍ നൈതികതയൊന്നും വിഷയമേയല്ല. വരാനിരിക്കുന്ന കെമിസ്ട്രി ടെസ്റ്റിന്റെ പേപ്പര്‍ മോഷണം എന്ന ‘കുട്ടിക്കളി’, ‘അടിമ’ എന്നു വിളിപ്പേരുള്ള റിക്കാര്‍ഡോ അരാനോ എന്ന കേഡറ്റിന്റെ കൊലയിലേക്കും അതെ കുറിച്ച് പാലിക്കേണ്ട മൌനദീക്ഷയുടെ പരീക്ഷണത്തിലെക്കും, ഒടുവില്‍ കൂട്ടത്തില്‍ ഹൃദയാലുവും ‘കവി’യുമായ ആല്‍ബര്‍ട്ടോയുടെ വെളിപ്പെടുത്തലിലേക്കും നയിക്കുന്നത്, മുഖ്യ പ്രമേയത്തിലെക്കുള്ള കളമൊരുക്കമാണ്. യോസയുടെ പില്‍ക്കാല കൃതികളില്‍, വിശേഷിച്ചും ‘ആടിന്റെ വിരുന്നി’ല്‍ തികഞ്ഞ ഏകാധിപതിയായി വികസിക്കാനുള്ള പാത്രസൃഷ്ടിയുടെ പൂര്‍വ്വസൂരിയായ ഹാഗുവാറുമായി ആല്‍ബര്‍ട്ടോയ്ക്ക് ഏറ്റുമുട്ടേണ്ടി വരുന്നു. എന്നാല്‍, അയാളുടെ ചെറുത്തുനില്‍പ്പ് ദുര്‍ബ്ബലമാണ്‌; ആത്യന്തികമായി നിഷ്ഫലവും. അധികാര ഘടനയ്ക്ക് പ്രത്യക്ഷങ്ങളില്‍ മാത്രമാണ് താല്പര്യം. അന്വേഷകനായി എത്തുന്ന ലഫ്റ്റനന്റ് ഗാംബോവ വലിയ വില കൊടുത്ത് കണ്ടെത്തുന്നതും അതാണ്: തങ്ങളുടെ പ്രാപ്തിയില്ലായ്മയുടെ വെളിപ്പെടുത്തലാവുന്ന തരത്തില്‍ സത്യം വെളിപ്പെടെണ്ടതില്ല എന്നും ‘ആത്മഹത്യ’ എന്ന സുരക്ഷിതവിധിതീര്‍പ്പു മതിയെന്നുമുള്ള അധികൃതരുടെ തീരുമാനം അന്വേഷണത്തെ പ്രഹസനമാക്കുക മാത്രമല്ല, ഗാമ്പോവക്ക് ഔദ്യോഗികമായി വലിയ പ്രയാസങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്യും. എല്ലാം വെറും നാട്യവും പുറംപൂച്ചു കാവലും ആയിമാറുന്ന അധികാര ജീര്‍ണ്ണത, ചെറുത്തു നില്‍പ്പ്/ വിപ്ലവ ശ്രമങ്ങളെ അസംബന്ധമാക്കി മാറ്റുന്ന ലാറ്റിന്‍ അമേരിക്കന്‍ യാഥാര്‍ത്ഥ്യങ്ങളുടെ ഒരാദ്യകാല ആവിഷ്കാരമാണ് യോസയെ സംബന്ധിച്ച്. എന്നാല്‍, ഏറ്റവും വലിയ അസംബന്ധം, അതെ ചെറുത്തുനില്‍പ്പ് ആശയവാദിക്കുതന്നെ സംഭവിക്കുന്ന അപചയമാണ്. കവിയകാനൊക്കെ മോഹിച്ചയാല്‍ പള്‍പ്പ്/ പോണ്‍ കഥകള്‍ എഴുതുന്ന വിപര്യയത്തില്‍ എത്തുന്നതും അതേ കാരണം കൊണ്ട് ബ്ലാക്ക്മെയില്‍ ചെയ്യപ്പെട്ടു ഒത്തുതീര്‍പ്പുകളുടെ അതിസാധാരണത്വത്തിലേക്കും മൗനത്തിലേക്കും പിന്‍വാങ്ങുന്നതും അതിന്റെ നിദര്‍ശനമാണ്. അതിന്റെയൊക്കെ വിലയായി നേടിയ ബിരുദം, സുരക്ഷിത വിവാഹം, ഉദ്യോഗം, കുടുംബം എന്നീ സമവാക്യങ്ങളിലേക്ക്  അയാള്‍ പരുവപ്പെടുമ്പോള്‍, അതെ വഴിയില്‍ അയാള്‍ തുറന്നുകാട്ടാനും എതിര്‍ക്കാനും ശ്രമിച്ച ഹാഗുവാര്‍ തൊട്ടുമുമ്പിലുണ്ട്. ആ നിലക്ക്, അര്‍ത്ഥപൂര്‍ണ്ണമായ ഇടപെടലുകളെ സംബന്ധിച്ച് തികച്ചുമൊരു നിഹിലിസ്റ്റ് വീക്ഷണമാണ് നോവല്‍ അവതരിപ്പിക്കുന്നത് എന്നുതന്നെ പറയാം.

പെറൂവിയന്‍ സമൂഹത്തിന്റെ എത് നിക്, വംശീയ ഘടനയും മുന്‍ വിധികളും ലിയോന്‍സിയോ പ്രാദോ അക്കാദമിയിലും തീക്ഷ്ണമായി നിഴല്‍ വിരിക്കുന്നുണ്ട്‌.*1 കേഡറ്റുകള്‍ വ്യത്യസ്ത പശ്ചാത്തലങ്ങളില്‍ നിന്നുള്ളവരും അത്തരം മുന്‍ വിധികള്‍ പേറുന്നവരും നേരിടുന്നവരും അനുഭവിക്കുന്നവരും എല്ലാമാണ്. ലിമയില്‍ നിന്നുള്ള ഉന്നത വിഭാഗമായ ക്രിയോളുകള്‍ (‘Whites, or criollos) ഔദ്ധത്യം കൊണ്ടാടുന്നു. തൊട്ടടുത്ത്, നിയമപരമായി അതേ പരിരക്ഷയുള്ള സങ്കരവിഭാഗം (Mestizos). ഇക്കൂട്ടര്‍ പ്രധാനമായും സ്പാനിഷ് സംസാരിക്കുമ്പോള്‍, അടിസ്ഥാന വിഭാഗങ്ങള്‍ (Indians) കെച്ച, അയ്മറ (Quechua and Aymara) തുടങ്ങിയ പ്രാദേശിക ഭാഷകള്‍ സംസാരിക്കുകയും വിവേചനങ്ങള്‍ നേരിടുകയും ചെയ്യുന്നു. കൂടാതെ തീരെ ചെറിയൊരു കറുത്ത വര്‍ഗ്ഗ വിഭാഗവും ചൈനീസ് കുടിയേറ്റക്കാരുടെ പിന്മുറക്കാരും പെറൂവിയന്‍ സമൂഹത്തിന്റെ ഭാഗങ്ങളാണ്. നോവലില്‍, ‘the Cirlce’ പ്രസ്തുത വരേണ്യ വിഭാഗത്തിന്റെ പ്രതിനിധാനമെന്ന നിലയില്‍ അംഗങ്ങളുടെ  വ്യക്തിപ്രഭാവവും ഹിംസാത്മകതയും സാമൂഹിക മൂലധനവും കൊണ്ടാടുന്നവരാണ്. അവരുടെ കഴിവോ നേട്ടമോ അല്ല, ആണത്ത പ്രഘോഷണവും വരേണ്യതയും മറ്റുള്ളവരില്‍ നിന്ന് സൂക്ഷിക്കുന്ന അകലവും രഹസ്യാത്മകതയുമാണ് (machismo, elitism, exclusionary behavior, and code of secrecy) അവരുടെ ശക്തി. കഥാപാത്രങ്ങളുടെ സംഭാഷണങ്ങള്‍ പലപ്പോഴും ഇത്തരം വംശീയ മുന്‍ വിധികള്‍ നിറഞ്ഞതാണ്‌.  ഹാഗുവാര്‍, ബോവ എന്നീ കഥാപാത്രങ്ങളില്‍ ഈ വരേണ്യ ഔദ്ധത്യം പ്രകടമാകുമ്പോള്‍, കൃഷീവലന്‍ എന്ന് വിളിപ്പേരുള്ള കാവയെ പോലുള്ളവര്‍ അതിന്റെ പ്രഹരം ഏറ്റുവാങ്ങുന്നു. ആല്‍ബര്‍ട്ടോ, ഗോത്രവര്‍ഗ്ഗക്കാരന്‍ എന്നനിലയില്‍ മുന്‍വിധികള്‍  നേരിടുമ്പോള്‍, റിക്കാര്‍ഡോ അരാനോവാകട്ടെ, അഴിമതിയില്‍ മുങ്ങിയ മിലിട്ടറി വരേണ്യതയുടെ പ്രതിനിധിയാണ്.   

നോവലിന്റെ തലക്കെട്ടില്‍ സംഭവിച്ച പരിണാമവും ശ്രദ്ധേയമാണ് – ‘നഗരവും നായ്ക്കളും’ എന്നര്‍ത്ഥം വരുന്ന ‘La ciudad y los perros’ എന്ന സ്പാനിഷ് മൂലത്തിന് ഇംഗ്ലീഷ് പരിഭാഷയിലാണ് ‘നായകന്റെ സമയം’ (The Time of the Hero) എന്ന മാറ്റം സംഭവിച്ചത്. സ്പാനിഷ് മൂലത്തിലെ പരുക്കന്‍, കുറ്റപ്പെടുത്തല്‍ സ്വരം കൂടുതല്‍ അമൂര്‍ത്തവും ഐറണി നിറഞ്ഞ ഗാംഭീര്യം മുറ്റിയതുമായി വിവര്‍ത്തനത്തില്‍ മാറുന്നു. നോവല്‍ പശ്ചാത്തലമാക്കിയ സൈനിക സ്കൂള്‍ യഥാര്‍ഥത്തില്‍ ഉള്ളതും യോസ ഒരു ഘട്ടത്തില്‍ അവിടെ വിദ്യാര്‍ഥി ആയിരുന്നു എന്ന വസ്തുതയും ഓര്‍മ്മിക്കാവുന്നതാണ്. നേരില്‍ കണ്ട സ്ഥാപന ജീര്‍ണ്ണതകള്‍ തന്നെയാണ് യോസക്ക് പ്രചോദനമായതും. അതുകൊണ്ടുതന്നെ കടുത്ത എതിര്‍പ്പിനെയാണ് നോവല്‍ ക്ഷണിച്ചു വരുത്തിയത്. നോവലിന്റെ ആയിരത്തോളം കോപ്പികള്‍ അക്കാദമി വാങ്ങി തീയിട്ട ചരിത്രവുമുണ്ട്. എന്നിട്ടും, സ്പാനിഷ് മൂലത്തില്‍ ഇല്ലാത്ത മയപ്പെടുത്തലിനു എന്തുകൊണ്ടാകും അദ്ദേഹം വഴങ്ങിയിരിക്കുക? ഒരുവളേ, നാട്ടില്‍ താമസ്കരിക്കപ്പെടുന്നു എന്ന ചിന്ത പാശ്ചാത്യലോകത്തിന്റെ താരതമ്യേനെ അലക്കിവെളുപ്പിച്ച (sanitized) സംവേദനത്വത്തിനു പാകപ്പെടാന്‍ അദ്ദേഹത്തെ പ്രേരിപ്പിച്ചു എന്നുവരാം. ഒറിജിനല്‍ തലക്കെട്ട്‌ വേണ്ടത്ര ശ്രദ്ധ ആകര്‍ഷിക്കുന്നത് (‘catchy’) അല്ല എന്ന പബ്ലിഷരുടെ ഇഷ്ടത്തിനു മനസ്സില്ലാ മനസ്സോടെ സമ്മതിച്ചതിനെ കുറിച്ച് യോസ ഏറ്റു പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.*2 പുസ്തകം ഇറങ്ങിയ കാലത്ത് ലാറ്റിന്‍ അമേരിക്കന്‍ സാഹിത്യം ആഗോള ശ്രദ്ധയില്‍ പിച്ചവെക്കുന്നതെ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ എന്നതും ഓര്‍മ്മിക്കാവുന്നതാണ്. മാര്‍ക്കറ്റ് താല്പര്യങ്ങള്‍ എന്തുതന്നെയായാലും, പ്രസ്തുത മാറ്റം, നോവലിന്റെ പ്രമേയപരമായ ഊന്നലില്‍ സൂക്ഷ്മമായ വ്യത്യാസം വരുത്തുന്നുണ്ട്: നായകഭാവത്തെ കുറിച്ചുള്ള പരമ്പരാഗത ധാരണയുടെ തകര്‍ച്ചയെയാണ് തലക്കെട്ടിന്റെ പ്രത്യക്ഷത്തിലുള്ള ഗാംഭീര്യത്തിനു പിന്നിലെ ഐറണി വ്യക്തമാക്കുന്നത്.

പ്രഥമകൃതികള്‍ പലപ്പോഴും ഒരെഴുത്തുകാരന്റെ പ്രമേയപരവും ധൈഷണികവുമായ ഉത്കണ്ഠകളെ അവയുടെ പരുക്കന്‍ രൂപത്തിലോ, പരിമിത രൂപത്തിലോ പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുമെന്ന വസ്തുത യോസയുടെ കാര്യത്തില്‍ പ്രത്യേകം പ്രസക്തമാണ്‌. തന്റെ ആദ്യകാല വായനകളുടെ തുടര്‍ച്ചയായിരുന്നു തന്റെ എഴുത്ത് എന്ന് ഏറ്റുപറഞ്ഞ അദ്ദേഹത്തിന്‍റെ ആദ്യകൃതിയില്‍ ഫോക്നറുടെ ‘Light in August’ ചെലുത്തിയ ഘടനാപരവും സമയദീക്ഷയുടെ പ്രയോഗപരവുമായ സ്വാധീനത്തെ കുറിച്ച് എഫ്രൈന്‍ ക്രിസ്റ്റല്‍ വിശദമായി പ്രതിപാദിക്കുന്നുണ്ട്.

ചിക്കാഗോ യൂണിവേഴ്സിറ്റി വിദ്യാര്‍ഥികളോട് പ്രതികരിക്കവേ, നോവലില്‍ സമയദീക്ഷയില്‍ നടത്തുന്ന അട്ടിമറിയുടെ പ്രസക്തിയെ കുറിച്ചുള്ള ഒരു ചോദ്യത്തിന് മറുപടിയായി തന്റെ മേല്‍ ‘ലോസ്റ്റ്‌ ജനറേഷന്‍’*4 അമേരിക്കന്‍ എഴുത്തുകാരുടെ സ്വാധീനം യോസ സൂചിപ്പിച്ചു. ഫോക്നരുടെ സ്വാധീനം സുവ്യക്തമാണ് എന്നിരിക്കെ, ജോണ്‍ ഡോസ് പോസോസിന്റെ ഘടനാപരവും ശ്ലഥവും രേഖീയ സമയ ബന്ധിതത്വത്തെ നിരാകരിക്കുന്നതുമായ ശൈലിയുടെ സ്വാധീനം അദ്ദേഹം എടുത്തുപറഞ്ഞു. സ്ഥലകാലങ്ങളുടെ ഏകാധിപത്യത്തെ അവഗണിച്ചുകൊണ്ട് എന്ന് പറയാവുന്ന വിധത്തില്‍, രേഖീയ സമയ-സ്ഥല നിഷ്ടക്കപ്പുറം ‘കഥയെ സമഗ്രതയോടെ അവതരിപ്പിക്കുക ('to present the story in a totalising way') എന്നതായിരുന്നു തന്റെ ആഗ്രഹം എന്ന് അദ്ദേഹം പറയുന്നു*5.

Refernces:

 

1.    "The Time of the Hero ." Literature and Its Times. . Encyclopedia.com. 27 Mar. 2025 <https://www.encyclopedia.com>.

2.    Kristal, Efraín. Temptation of the Word: The Novels of Mario Vargas Llosa. Vanderbilt University Press, 1998. pp.33-37).

3.    Vargas Llosa, Mario. The Time of the Hero. Harper Perennial, 1963.

Lost Generation എന്ന പ്രയോഗം, 1920-കളില്‍ സജീവമായിരുന്ന, ഒന്നാം ലോക യുദ്ധത്തിന്റെ കെടുതികളില്‍ നിരാശരായിരുന്ന ഹെമിംഗ് വെ, ഗെര്‍ട്രൂഡ് സ്റ്റെയ്ന്‍, ഫിറ്റ്സ്ജെറാല്‍ഡ്, എസ്രാ പൌണ്ട്, എലിയറ്റ്, ഡോസ് പോസോസ് തുടങ്ങിയ എഴുത്തുകാരെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. അവര്‍ തങ്ങളുടെ അന്യതാ ബോധവും ലക്ഷ്യരാഹിത്യവും അവരുടെ കൃതികളുടെ വിഷയമാക്കി. നിരാശ, അസ്ഥിത്വപരമായ അനിശ്ചിതാവസ്ഥ, സാമ്പ്രദായിക മൂല്യങ്ങളുടെ തകര്‍ച്ച തുടങ്ങിയ പ്രമേയങ്ങള്‍ കൈകാര്യം ചെയ്തു.

Vargas Llosa, Mario. 2017. The Writer and His Doubles. Berlin Family Lectures, University of Chicago, May 3. Video, 1:18:23. https://www.youtube.com/watch?v=7g9cO_Qg70s&t=4703s.